rằm tháng 7 âm lịch là ngày gì

Theo tín ngưỡng dân gian, Rằm tháng 7 là ngày lễ Vu Lan và là dịp để Xá tội vong nhân. Đây là một trong những ngày lễ quan trọng của người Việt. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ ý nghĩa và nguồn gốc của ngày Rằm tháng 7. Đọc bài viết dưới đây để tìm hiểu thêm về nguồn gốc, ý nghĩa của ngày Rằm tháng 7, cũng như các nghi thức chuẩn bị cúng Rằm tháng 7 nhé. 

Rằm tháng 7 là ngày gì?

Tháng 7 âm lịch gắn liền với lễ cúng cô hồn, một phong tục có nguồn gốc từ Trung Quốc và đã lan tỏa đến nhiều quốc gia ở Châu Á. Mặc dù vậy, mỗi quốc gia có những cách tổ chức khác nhau phù hợp với văn hóa riêng của mình. 

Vào thời kỳ hậu Đông Hán, Đạo giáo đã phát triển quan niệm về việc cúng “ngày Rằm tháng 7”, gọi là tiết Trung Nguyên. Lễ này bắt đầu từ ngày mồng 1 tháng 7 âm lịch (ngày “mở cửa quỷ môn”) và kéo dài đến ngày 30 tháng 7 (ngày “đóng cửa quỷ môn”). Đây còn được gọi là ngày “Xá tội vong nhân” hay “cúng cô hồn”, “cúng thí thực”. Vào ngày này, các linh hồn không có người thờ cúng hoặc chết oan sẽ được phép quay trở lại dương thế để nhận sự cúng tế và các vật phẩm từ người trần. 

Rằm tháng 7 âm lịch là ngày gì?

Tại Việt Nam, ngày này còn được gọi là Lễ Vu Lan, một dịp để báo hiếu công ơn cha mẹ. Trong dịp lễ, người ta thường cài lên ngực bông hồng vàng như một biểu tượng của lòng hiếu thảo đối với đấng sinh thành. 

Nguồn gốc và ý nghĩa của ngày rằm tháng 7 

Nguồn gốc, ý nghĩa của ngày lễ Vu Lan 

Theo truyền thuyết dân gian, ngày Rằm tháng 7 có nguồn gốc từ câu chuyện của Bồ Tát Mục Kiền Liên, một trong những đệ tử xuất sắc của Đức Phật. Khi biết tin mẹ mình bị đày đoạ thành Ngạ Quỷ, Mục Kiền Liên vô cùng thương xót và đã sử dụng phép thuật để tìm mẹ, dâng cơm cho bà. Tuy nhiên, khi cơm vừa đến miệng mẹ, nó lại biến thành lửa đỏ. Đau lòng vì không thể cứu mẹ, Mục Kiền Liên đã đến gặp Đức Phật để hỏi cách cứu mẹ.  

Đức Phật dạy rằng dù ông có thần thông quảng đại đến đâu cũng không thể cứu mẹ bằng sức lực của riêng mình. Chỉ có sự hợp lực của chư tăng khắp mười phương mới có thể giải cứu được bà. Ngày Rằm tháng Bảy là thời điểm thích hợp để tụng kinh và cúng dường chư tăng. Sau khi nghe theo lời Phật, Mục Kiền Liên đã thực hiện và cứu được mẹ. Từ đó, ngày Rằm tháng 7 trở thành dịp để báo hiếu cha mẹ. 

Ngày lễ Vu Lan báo hiếu cha mẹ

Nguồn gốc, ý nghĩa ngày Xá Tội Vong Nhân 

Theo "Phật Thuyết Cứu Bạt Diệm Khẩu Ngạ Quỷ Ðà La Ni Kinh", phong tục cúng cô hồn vào tháng Bảy liên quan đến một câu chuyện giữa ông A Nan Ðà và một con quỷ miệng lửa. Một buổi tối, khi A Nan đang ngồi trong tịnh thất, ông thấy một con ngạ quỷ khô gầy, có cổ dài nhỏ và miệng phát ra lửa tiến tới. Con quỷ cảnh báo rằng ba ngày nữa A Nan sẽ chết và phải đầu thai thành ngạ quỷ miệng lửa, mặt cháy như nó.  

Lo lắng trước điều đó, A Nan đã nhờ con quỷ chỉ dẫn cách để tránh khỏi số phận đau khổ. Con quỷ cho biết: “Ngày mai, ông phải cúng dường mỗi ngạ quỷ một hộc thức ăn và cúng dường Tam Bảo vì tôi. Như vậy, ông sẽ được gia tăng tuổi thọ và tôi cũng sẽ được sanh về cõi trên.” A Nan đã báo cáo sự việc với Đức Phật, và Đức Phật đã dạy cho ông bài chú "Cứu Bạt Diệm Khẩu Ngạ Quỷ Ðà La Ni" để tụng trong lễ cúng, giúp tăng thêm phúc phần. 

Xá tội vong nhân theo phong tục của một số nước Á Đông

Cách cúng rằm tháng 7 tại nhà 

Cúng ngày 15/7 âm lịch trước 12h trưa 

Theo các chuyên gia về văn hóa và phong thủy, lễ cúng Phật, thần linh và gia tiên nên được thực hiện vào ban ngày, từ khoảng 11 đến 12 giờ trưa. Vào thời điểm này, vong linh của người thân sẽ được Thổ thần mở cửa đón nhận lộc mà không bị quấy rầy bởi các cô hồn, dã quỷ. 

Đối với lễ cúng cô hồn, thời gian thích hợp là vào buổi chiều tối, từ 17 đến 19 giờ (giờ Dậu). Mặc dù ngày cụ thể để cúng Rằm tháng 7 không cần quá chính xác, nhưng lễ cúng cô hồn cần được hoàn tất trước 12 giờ trưa ngày 15 tháng Bảy Âm lịch. 

Nên cúng rằm tháng 7 trước 12h trưa ngày 15/7

Chuẩn bị mâm cỗ cúng Rằm tháng 7 

Mâm cúng Rằm tháng Bảy thường được chia thành ba phần: mâm cúng thần linh, mâm cúng gia tiên và mâm cúng chúng sinh. 

  • Mâm cúng thần linh: Thường gồm gà trống nguyên con và xôi hoặc bánh chưng đã bóc lá, không cắt thành miếng. Cùng với đó, cần có rượu, chè, hoa quả và trái cây. 
  • Mâm cúng gia tiên: Là một mâm cơm như cúng bình thường, có thể là món chay hoặc mặn tùy thuộc vào điều kiện và thói quen của gia đình. 
  • Mâm cúng chúng sinh: Phải bao gồm gạo muối, cháo trắng, hoa quả, đường thẻ, quần áo chúng sinh, bỏng ngô, bánh kẹo, tiền vàng, nước, 3 ly cốc nhỏ, 3 cây nhang và 2 ngọn nến nhỏ. 

Chuẩn bị mâm cỗ cúng Rằm tháng 7

Lễ cúng chúng sinh được tổ chức ngoài trời hoặc trước cửa chính của ngôi nhà. Chủ nhà sẽ đọc văn khấn hoặc bài cúng theo tâm nguyện, bày tỏ lòng thương đối với các cô hồn và mong họ được giải thoát khỏi sự đau khổ trần thế. Sau khi lễ cúng kết thúc, gạo và muối sẽ được vãi ra sân, còn đường và vàng mã sẽ được đốt. 

Văn khấn rằm tháng 7 

VĂN KHẤN THẦN LINH RẰM THÁNG 7 

Nam Mô A Di Đà Phật! 

Nam Mô A Di Đà Phật! 

Nam Mô A Di Đà Phật! 

Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương. 

Con kính lạy Đức Địa Tạng Vương Bồ Tát, 

Con kính lạy Đức Mục Kiền Liên Tôn Giả. 

Con kính lạy ngài đương niên Thái Tuế Chí Đức Tôn Thần 

Con kính lạy Hoàng Thiên, Hậu Thổ chư vị Tôn Thần 

Con kính lạy ngài Đông Trù Tư Mệnh Táo Phủ Thần Quân 

Con kính lạy các ngài Ngũ Phương, Ngũ Thổ, Phúc Đức Tôn Thần 

Con kính lạy các ngài Tiền Hậu Địa Chủ Tài Thần 

Con kính lạy các Tôn Thần cai quản trong đất này, xứ này 

Hôm nay là ngày .......... tháng .......... năm ....... 

Tín chủ con là: …………………………......sinh năm cùng các thành viên trong gia đình. 

Ngụ tại: …………………….......................... ...... 

Chúng con thành tâm sửa biện hương hoa lễ vật và các thứ cúng dâng bày lên trên án, trước bản toạ chư vị Tôn Thần kính cẩn tâu trình: 

Các chư vị Tôn Thần các ngài chính trực giữ ngôi tam thai, nắm quyền tạo hoá, thể đức hiếu sinh của trời đất, phù hộ dân lành bảo vệ sinh linh, nêu cao chính đạo. 

Nay gặp tiết Vu Lan, ngày vong nhân được xá tội. Chúng con đội ơn Tam Bảo, Phật trời phù hộ, Thần linh các đấng che chở, công đức lớn lao nay không biết lấy gì đền báo. 

Gia đình chúng con kính dâng lễ bạc, giãi tỏ lòng thành, nguyện mong nạp thụ. Chúng con cầu xin chư vị minh thần gia ân tác phúc, độ cho gia quyến chúng con an ninh khang thái, làm ăn tiến tới, tài lộc dồi dào như ý, vạn điều tốt lành. Người người được chữ bình an, xuất nhập hưởng phần lợi lạc. Cúi mong ơn đức cao dầy, thương xót phù trì bảo hộ. 

Tín chủ lại mời các vong linh Tiền chủ, Hậu chủ ở trong nhà này, đất này xin cùng về đây chiêm ngưỡng tôn thần, thụ hưởng lễ vật, phù trì cho tín chủ con sức khoẻ dồi dào, thịnh vượng an khang. Bốn mùa không hạn ách nào xâm, tám tiết có điều lành tiếp ứng. 

Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin được phù hộ độ trì. 

Nam Mô A Di Đà Phật! 

Nam Mô A Di Đà Phật! 

Nam Mô A Di Đà Phật! 

VĂN KHẤN CÁO YẾT GIA TIÊN RẰM THÁNG 7 

Nam Mô A Di Đà Phật! 

Nam Mô A Di Đà Phật! 

Nam Mô A Di Đà Phật! 

Con lạy chín phương trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương. 

Con lạy ngài đương niên Thái Tuế Chí Đức Tôn Thần 

Con kính lạy Hoàng Thiên, Hậu Thổ Chư Vị Tôn Thần 

Con kính lạy ngài Bản Cảnh Thành Hoàng, ngài Bản Xứ Thổ Địa, ngài Bản Gia Táo quân, cùng các chư vị Tôn Thần. 

Con kính lạy Cao Tằng Tổ Khảo, Cao Tằng Tổ Tỷ, Thúc Bá Đệ Huynh, Cô Di, Tỷ Muội, Hội đồng Gia tiên họ nội họ ngoại dâu rể của dòng họ................. 

Tên con là:………...........................................................Sinh năm: ......................... 

Cùng các các thành viên gia đình: (Họ tên......................... Năm sinh......................) 

Chúng con cư ngụ tại: .............................................................................................. 

Hôm nay là ngày ... tháng ... năm ... (âm lịch) Nhân gặp tiết Vu Lan vào dịp Trung Nguyên, chúng con sửa biện lễ vật, dâng lên trước án trước linh tọa kính trình các cụ nội ngoại Gia tiên họ:........ chúng con nhớ đến Tổ tiên ông bà cha mẹ đã sinh thành dưỡng dục để chúng con gây dựng cơ nghiệp, xây đắp nền nhân, hưởng âm đức có được như ngày hôm nay tư ân sâu dày toàn gia chúng con cúi xin cảm tạ 

Chúng con cảm nghĩ ơn đức cù lao khôn báo, cảm công trời biển nên gia đình con sửa sang lễ vật, hương hoa, trà quả, kim ngân vàng bạc, quần áo thắp nén tâm hương dâng lên trước án, thành kính cúi xin các cụ, ông bà Tổ tiên cùng chư vị hương linh nội ngoại họ ............... thương xót con cháu, chứng giám lòng thành, hiển linh hiện về thụ hưởng lễ vật (quần áo vàng mã biếu ai, biếu cái gì thì liệt kê phía dưới): 

...................................................................................................................................... 

...................................................................................................................................... 

Cúi xin các chư vị Tôn Thần chứng lễ, chứng giám cho gia đình chúng con, cầu xin Gia tiên tiền tổ họ:............. chứng giám lòng thành hoan hỷ thụ nhận lễ vật cho gia đình chúng con. Chúng con cầu xin hội đồng Gia tiên họ........... phù hộ độ trì cho gia đình chúng con gia đạo hưng vượng, sức khỏe dồi dào, con cháu thông minh học giỏi hiếu thuận gia chung, bốn mùa không tai ách, tám tiết có điềm lành tiếp ứng, gặp quý nhân phù trợ, cầu tài đắc tài, cầu lộc đắc lộc, cầu bình an đắc bình an, vạn sự như ý. 

Anh linh chiếu giám, cảm niệm ơn dày. Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin được phù hộ độ trì. 

Nam Mô A Di Đà Phật! 

Nam Mô A Di Đà Phật! 

Nam Mô A Di Đà Phật! 

Rằm tháng 7 nên kiêng kị điều gì? 

Tháng cô hồn đã từ lâu trở thành một thời điểm đặc biệt trong văn hóa tâm linh của người Việt. Vậy chúng ta nên mua sắm những gì và nên tránh những màu sắc trong tháng cô hồn để cuộc sống thêm thuận lợi và tránh điềm xui? Hãy cùng khám phá những gợi ý và lưu ý quan trọng qua bài viết sau của Routine: 

XEM THÊM: Tháng Cô Hồn Nên Và Không Nên Mua Gì? Màu Sắc Trang Phục Không Nên Mặc 

Những câu hỏi thường gặp về rằm tháng 7 âm lịch 

1. Rằm tháng 7 âm lịch 2024 là ngày mấy dương lịch? 

Rằm tháng 7 năm 2024 rơi vào Chủ nhật, ngày 18 tháng 8 dương lịch. 

2. Người lao động có được nghỉ vào ngày rằm tháng 7 không? 

Vì ngày Rằm tháng 7 năm 2024 không nằm trong số các ngày lễ được quy định cho người lao động nghỉ, nên vào ngày này, người lao động sẽ không được nghỉ. Những ai có lịch làm việc vào ngày Rằm tháng 7 năm 2024 vẫn phải tiếp tục làm việc như bình thường. 

Hy vọng bài viết của Routine đã giúp bạn hiểu rõ hơn về ngày Rằm tháng 7, bao gồm thông tin về nguồn gốc, ý nghĩa của ngày này, cũng như lễ Vu Lan báo hiếu và ngày Xá tội vong nhân. Trong ngày này, bạn nên tham gia các nghi lễ truyền thống tại chùa để tìm kiếm sự bình an và cầu nguyện những điều tốt đẹp cho gia đình. Đồng thời, đừng quên dành nhiều sự quan tâm và tình thương cho ông bà, cha mẹ thông qua những lời thăm hỏi chân thành và những món quà ý nghĩa.